سنگ حدید یا همان هماتیت در متنهای کهن فارسی به نام شادنه، شادنج، حجرالدم، حجر هندی، آهن چینی، حجرالطور و شابانگ آمده است، با فرمول شیمیایی (Fe2O3) از مجموعه کانی هاست.
سنگ هماتیت جذب آهنربا نمی شود اما گرد آن اين خاصيت را دارد.
رنگ آن از قهوه ای مایل به قرمز (سماقی) تا سیاه است.
در سيستم هگزاگونال متبلور ميشود. و ممكن است ورقهاي و جهتيافته باشد كه اسپيكولار ناميده ميشود. معمولاً خاكي است. در حاليكه به صورت پزودومرف بجاي مگنتيت ايجاد ميشود. به نام مارتيت خوانده ميشود. به رنگ سياه تا خاكستري فولادي تغيير ميكند. انواع خاك مانند آن سرخ رنگ است كه خاك اخرا ناميده ميشود. جلاي نيمه فلزي دارد. سختي آن 5/5 تا 6 است براي همين شكننده است. معمولاً به صورت خالص ديده ميشود.
هماتيت به مقدار زياد گسترش دارد. فراوان ترين سنگ معدن آهن است و ممكن است در اثر پديده تصعيد از فرايند آتشفشاني حاصل شود. در نهشتههاي دگرگوني مجاورتي ديده ميشود. نهشتههاي بزرگ آن غالباً منشاء رسوبي دارند در اثر فرو نشست تودههاي سيليسي مجاورتشان توسط آبهاي جوي از هماتيت غنيتر ميشود وعيارشان بيش از 50% آهن ميرسد.
مصرف عمده هماتيت براي استخراج آهن مورد استفاده قرار ميگيرد. همچنين خاك سرخ آن به صورت رنگدانه قرمز مصرف ميشود. به عنوان پودر ساينده نيز مصرف ميشود. بلورهاي سياه آن به صورت جواهر برش داده مي شوند.
در بازار جواهرات ایران به اسم های مختلف حدید، حدید سماقی و حدید صینی(چینی) در ساخت نگین زیورآلات و تسبیح کاربرد دارد.
از مهم ترین دلایل محبوبیت این سنگ، مجموعه ای روایات مذهبی و خواص درمانی و خاصی است که برای این سنگ ذکر شده است. در گذشته این سنگ را سنگ خون هم می نامیدند چون هنگام برش و صیقل، آب را سرخ رنگ می کند.